Τα χειρότερα έρχονται και θα είναι πολύ πιο άγρια

ΦΩΤΟ: EUROKINISSI/ΚΟΝΤΑΡΙΝΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ

Αν καθίσει αν σκεφτεί κάποιος το περιβάλλον που διαμορφώνεται με τα κόκκινα δάνεια και την πώλησή τους στα funds θα τρομοκρατηθεί από τις προοπτικές που ανοίγονται για τους δανειολήπτες που δεν μπορούν να εξοφλήσουν το δάνειό τους. Γιατί το περιβάλλον που έχει δημιουργήσει η κυβέρνηση με το διάπλατο άνοιγμα των θυρών της χώρας για να εισέλθουν τα distress funds και να «σώσουν» τις ελληνικές τράπεζες αγοράζοντας κόκκινα δάνεια, είναι κάτι παραπάνω από εφιαλτικό. Καθιστά τον δανειολήπτη, αλλά και το οικογενειακό του περιβάλλον έρμαιο στις ορέξεις και στα σχέδια των αποκαλούμενων «ξένων επενδυτών», οι οποίοι μπορούν να πουλάνε και να αγοράζουν δάνεια, κρατώντας όμηρο τον δανειολήπτη και τους συγγενείς του για πολλά χρόνια, εκτός βέβαια κι αν κάποιος κατορθώσει να μεταναστεύσει. Γιατί δεν μπορεί ακόμη και να πεθάνει, μιας και, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, η οφειλή του περνάει στα συγγενικά του πρόσωπα.

Κι αν νομίζει κανείς ότι αυτά είναι σενάρια επιστημονικής φαντασίας, δεν χρειάζεται παρά να πάρει ένα πολύ απλό παράδειγμα, ενός ζευγαριού που, πριν από την κρίση είχε την οικονομική άνεση να πάρει ένα κάπως υψηλό δάνειο, ας πούμε αξίας 200.000 ευρώ, για να αγοράσει το σπίτι των ονείρων του, να ξεκινήσει εκεί τη ζωή του και να δημιουργήσει και να μεγαλώσει την οικογένειά του.

Ας πάρουμε για παράδειγμα ένα τέτοιο ζευγάρι, νιόπαντρο, το οποίο το 2007 αγόρασε ένα σπίτι 123 τμ. Τα δύο μέλη του ζευγαριού έχουν από μια καλή δουλειά και παίρνουν πολύ καλούς μισθούς. Κάτι που τους δίνει τη δυνατότητα να πάρουν με ασφάλεια ένα υψηλό δάνειο. Δανείστηκαν λοιπόν τις 200.000 ευρώ από τη τράπεζα. Κάτι πολύ εύκολο για την εποχή μιας και η οδηγία Γκαργκάνα για ανώτατο όριο δόσεων δανείων το 40% του εισοδήματος δεν είχε εκδοθεί ακόμη. Τους βγήκε μια δόση 1.600 ευρώ το μήνα. Εύκολο πράγμα για το ζευγάρι της ιστορίας μας. Αλλά ήρθε η κρίση. Ο μισθός του ζευγαριού υφίσταται απανωτές μειώσεις και τελικά μειώνεται το συνολικό τους εισόδημα κατά 40%. Ακόμα μπορούν να το παλέψουν. Αλλά η εταιρεία που δούλευε ο νέος κλείνει το 2013. Βρίσκει όμως μια δουλειά και εξασφαλίζουν τα προς το ζην. Αλλά μόνο αυτά.

Και φτάνουμε αισίως στο σήμερα, και στο πολυνομοσχέδιο ΣΥΡΙΖΑ με το οποίο οι τράπεζες μπορούν να πουλήσουν τα κόκκινα δάνεια σε funds στο 20% της αξίας τους. Το ζευγάρι μας είχε πάρει το δάνειό του το 2007. Άρα πλήρωνε 1.600 ευρώ το μήνα επί 6 χρόνια. Δηλαδή πλήρωσε 115.000 ευρώ. Όμως στα 2,5 χρόνια που δεν μπορούσε να πληρώσει, οι τόκοι ξαναπήγαν το κεφάλαιο στις 200.000 ευρώ. Η τράπεζα όμως πούλησε το δάνειό τους σε fund το 2017 για 40.000 ευρώ. Το fund τους πρότεινε να δώσουν 160.000 για να το κλείσουν. Πράγμα αδύνατον για τα οικονομικά του ζεύγους. Οπότε, 2 χρόνια μετά, το σπίτι κατασχέθηκε και πουλήθηκε το 2019 για 70.000 ευρώ. Αλλά στο μεταξύ, το fund, όπως είχε δικαίωμα από το νόμο, ανέβασε το επιτόκιο στο 10,5% όπως είχε το δικαίωμα, και το χρέος των 200.000 έγινε 242.000 συν έξοδα άλλες 10.000, οπότε με τον πλειστηριασμό το χρέος έγινε 182.000. Αλλά η περιπέτεια για το ζευγάρι μας δεν τελείωσε με τη αρπαγή του σπιτιού του. Γιατί, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, ο δανειολήπτης έχει εμπράγματη και ενοχική ευθύνη, άρα δεν ξεμπερδεύει με την οφειλή όταν εκποιηθεί το υποθηκευμένο ακίνητο.

Στην Ελλάδα οι τράπεζες δανείζουν την υπογραφή. Όχι το ακίνητο. Μετά το διαμέρισμα, το fund πούλησε την απαίτηση των 182.000 του εναντίον του ζευγαριού σε ένα άλλο fund για 10.000. Αλλά και το δεύτερο fund έπρεπε να βγάλει κέρδος. Οπότε, προχώρησε σε κατάσχεση του πατρικού της κοπέλας και το πούλησε το 2021, στην επέτειο 200 ετών επανάστασης του 1821, για 30.000 σε πλειστηριασμό, και ένα μικρό μαγαζί που στο μεταξύ κληρονόμησε η κοπέλα από την μητέρα της για άλλα 15.000. Όμως, η συνολική απαίτηση ήταν πάλι 180.000 ευρώ. Το δεύτερο fund καναπουλάει σε ένα τρίτο την απαίτησή του εναντίον του ζευγαριού το 2020 για 8.000. Αλλά το τρίτο fund, από τη στιγμή που το ζευγάρι δεν είχε τίποτε άλλο για να του το πάρουν, στράφηκε στο συγγενικό 0022περιβάλλον του. Στράφηκε κατά του θείου του νέου μας, που είχε την ατυχία, εκείνες τις παλιές καλές εποχές που οι δύο νέοι είχαν καλές δουλειές και καλούς μισθούς, να υπογράψει εγγυητής στο στεγαστικό του ζευγαριού. Ο θείος είχε μια μικρή τριώροφη πολυκατοικία που είχε χτίσει με κόπους μιας ζωής. Την να κάνει λοιπόν; Αναγκάστηκε να την πουλήσει στο τρίτο fund για 150.000 ευρώ. Μαζί έφυγε κι ένα μικρό εξοχικό που είχε. Αυτό έπιασε 20.000 ευρώ το 2023. Αλλά χρωστούσε ακόμη 50.000 μετά από τόκους και έξοδα, απαίτηση που το fund κράτησε στη κατοχή του για να αρπάξει από άλλους συγγενείς. Στο μεταξύ το ζευγάρι διέφυγε στο εξωτερικό, μπας και μπορέσει να επιβιώσει σε κάποια χώρα που δεν κάνουν κουμάντο οι γύπες των distress funds. Ο θείος στο μεταξύ πέθανε το 2024. Αλλά είχε κληρονόμους. Αυτοί οι καημένοι, γνωρίζοντας ότι του τα φάγανε όλα τα funds, θεώρησαν ότι δεν χρειάζεται να κάνουν αποποίηση κληρονομιάς. Σιγά! Τι θα μπορούσε να είχε πια ο θείος στη κατοχή του; Είχε όμως. Την εις βάρος του απαίτηση των 50.000 ευρώ. Έτσι λοιπόν, το τρίτο fund ξεκίνησε διαδικασία κατασχέσεων στα ακίνητα των συγγενών του θείου, καθώς η απαίτηση με τους τόκους αύξησε το αρχικό ποσό της οφειλής του.

Και πάει λέγοντας. Δεν παίρνουν μόνο τα κόκκινα δάνεια τα funds. Τα παίρνουν όλα, σε όποιον κι αν ανήκουν. Και για όσα χρόνια μπορούν να διατηρούν απαίτηση στους απογόνους των οφειλετών.

Αυτό είναι το περιβάλλον που διαμόρφωσε η «πρώτη φορά Αριστερά» κυβέρνηση που θα έσκιζε τα μνημόνια και θα βαρούσε νταούλια για να χορεύουν πεντοζάλια οι δανειστές.